AN TOÀN SINH HỌC TRONG TRANG TRẠI  CHĂN NUÔI HEO.(P1)

I. Tầm quan trọng của an toàn sinh học trong chăn nuôi heo.

         Ngày nay tầm quan trọng của An toàn sinh học (ATSH)trong chăn nuôi nói chung và chăn nuôi heo nói riêng không còn quá xa lạ với các hộ chăn nuôi và đặc biệt là với các trang trại chăn nuôi quy mô lớn.

        Giữa thời buổi bão dịch như hiện tại thì ATSH không còn là một lựa chọn mà nó đã trở thành một điều bắt buộc và sống còn đối với các trang trại chăn nuôi heo.

        Tại Việt Nam, các quy định hướng dẫn về chăn nuôi an toàn, hạn chế sử dụng kháng sinh và phòng chống dịch bệnh,… đã được đưa vào các bộ Luật/Thông tư/ Nghị định về chăn nuôi và thú y. Tuy nhiên mức độ áp dụng ATSH trong quản lý và kiểm soát dịch bệnh chưa đạt được hiệu quả vì quản lý không đạt chuẩn, sử dụng kháng sinh chưa đúng cách, chưa hiểu đúng và làm đúng về ATSH, “Phòng bệnh hơn chữa bệnh” là một trong những giải pháp phòng bệnh tối ưu cho nhiều bệnh khác nhau cùng lúc nếu được tổ chức và thực thi tốt.

II.Khái niệm và cấp độ trong an toàn sinh học

1.Khái niệm:

          ATSH là các hoạt động và giải pháp nhằm ngăn chặn sự xâm nhiễm của 1.mầm bệnh từ bên ngoài vào trại 2.ngăn ngừa sự lây lan của mầm bệnh hiện có trong trại 3.Ngăn chặn sự thoát ly và lây lan của mầm bệnh từ trại nhiễm bệnh đến trại không bị nhiễm và giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh và lây lan mầm bệnh truyền nhiễm giữa người và động vật. Mục tiêu chính là giúp vật nuôi luôn khỏe mạnh, cho năng suất cao, góp phần bảo vệ môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế trong chăn nuôi.

           Hay cách khác chúng ta có thể hiểu đơn giản hơn ATSH là kiểm soát các mầm bệnh trong và ngoài trang trại, giảm thiểu điều trị đặc biệt là điều trị bằng kháng sinh giúp môi trường chăn nuôi đạt hiệu quả cao và thực sự sạch và an toàn.

2.Cấp độ

* Quy trình An toàn sinh học thường quy (các quy trình ATSH hằng ngày):

          Các quy trình ATSH phải được thực hiện và tuân thủ hàng ngày,đảm bảo tính linh hoạt, ứng biến nhưng đồng thời phải đảm bảo nguyên tắc luôn giữ ở mức tình trạng ở mức cao vì mầm bệnh và dịch bệnh có thể tấn công và lây nhiễm qua bất cứ phương thức nào, đồng thời giảm thiểu nguy cơ truyền lây giữa các chuồng trong khu vực sản xuất. Quy trình này được xem là yêu cầu tối thiểu đối với các trang trại.

* Quy trình An toàn sinh học trong trường hợp có dịch:

          Trong trường hợp trang trại bùng phát dịch. Mục tiêu là phải bảo vệ đàn vật nuôi bằng nhiều phương pháp đảm bảo tính cách ly mầm bệnh, giảm thiểu và chấm dứt sự lây nhiễm trong đàn, tiêu diệt hoàn toàn tránh tái nhiễm,kiểm soát tìm ra nguồn lây dịch bệnh.Chi tiết hơn sẽ được trình bày ở các phần tiếp theo.

AN TOÀN SINH HỌC TRONG TRANG TRẠI CHĂN NUÔI HEO.(P2)

III.Các đường truyền lây.

          Để xây dựng được chương trình quản lý ATSH phù hợp và hiệu quả, ngoài đặc điểm, dịch tễ, sự lưu hành, con đường bài thải, thời gian tồn lưu ngoài môi trường,… tại khu vực chăn nuôi thì con đường mà mầm bệnh xâm nhiễm vào trang trại cần được hiểu biết tốt vì nó sẽ là góc nhìn chung đến từ tất cả các trang trại chăn nuôi:

1. Tiếp xúc trực tiếp

          Hầu hết tác nhân gây bệnh, đặc biệt là hô hấp, đều lây nhiễm qua tiếp xúc trực tiếp giữa heo với heo. Các mầm bệnh cần chú ý qua con đường này gồm Tai xanh, PCV2, Tả châu phi, Viêm phổi màng phổi, Mycoplasma sp, Streptococcus sp…vv Cách ly heo bệnh làm các vách quây cao tránh các con heo khác tiếp túc trực tiếp.

2. Tinh dịch 

         Trong thực tế tinh dịch là một nguồn lây khá nhanh chóng và nguy hiểm đối với trang trại. Tinh dịch bị nhiễm trong quá trình khai thác, pha chế, bảo quản tinh và quá trình thụ tinh. Việc kiểm tra tất cả các mầm bệnh trước và sau khi khai thác tinh là khó có thể thực hiện được.Chỉ có thể kiểm tra khi có biểu hiện hoặc định kì theo lịch đã đề ra . Vì vậy ATSH được xem là biện pháp hiệu quả nhất để đảm bảo chất lượng cao cho tinh dịch.

3. Không khí

          Phần lớn các mầm bệnh bám trên  các hạt khí dung (bụi, hơi nước) luẩn quẩn trong không khí  và sự tồn tại của các hạt khí dung này phụ thuộc vào điều kiện nhiệt độ và độ ẩm của không khí. Ở điều kiện nhiệt độ 24-30oC và độ ẩm tương đối 60-70%, nhiệt độ và độ ẩm càng thấp sẽ càng giảm các hạt lơ lửng này trong không khí và vi khuẩn sẽ không có các vạt lơ lửng trung gian để bám vào (không khi càng sạch càng ít bệnh). Vì vậy việc bố trí hệ màng lọc không khi và xử lý ẩm độ trước khi đưa không khí vào trại cần được xem xét ở những nơi có mật độ chăn nuôi cao và tình hình dịch tễ phức tạp. Ngoài ra, có thể trồng cây ngoài trại để chắn gió độc.

4. Phương tiện và hàng hóa

         Đây là tác nhân thuộc nhóm có nguy cơ lây nhiễm cao nhất. Với sự đa dạng của các hàng hóa, cũng như phương tiện được chuyển vào trong khu chăn nuôi như vật tư chăn nuôi, đồ dùng cá nhân, vật tư sinh hoạt, xe cám, xe máy ..vvv. Để kiểm soát, làm sạch và hạn chế mầm bệnh cần cả một quy trình chi tiết cho đường truyền lây này.( theo dõi ở các phần thực hành ATSH tiếp theo)

5. Con người

          Thuộc nhóm đa dạng về thành phần phức tạp và khó kiểm soát nhất. Con người là vật mang nguy hiểm do dính các mầm bệnh trên cơ thể, quần áo, vật tư..vv của người từ ngoài vào trại hoặc từ chuồng này sang chuồng khác(đối với cấp độ khu chăn nuôi). Điều này do tính chủ quan, trốn tránh, không làm theo các quy định đã được đặt ra về ATSH,có thể gây nên các hậu quả khó lường.

6. Thức ăn, nước uống

          Nguồn thức ăn và nước uống cho heo hoặc nguồn thực phẩm cho người có thể bị vấy nhiễm mầm bệnh. Đây được coi là một nguồn lây khá nguy hiểm có thể ảnh hưởng đến cả trang trại một cách tức thì và diện rộng. Thực phẩm con người, cám heo và nguồn nước là 3 yếu tố cần được quan tâm hơn chúng tôi sẽ nói chi tiết ở phần sau.

7. Chất thải

          Chất thải trong sản xuất chăn nuôi gồm chất thải, chất thải lỏng và khí thải Đây là nguồn chứa/mang mầm bệnh và có nguy cơ vấy nhiễm rất lớn giữa các chuồng nuôi nếu không được quản lý tốt.Việc bố trí các khu xử lý chất thải thích hợp và quy trình thu gom xử lý chất thải khoa học cũng giúp hạn chế rất nhiều sự vấy nhiễm mầm bệnh qua các nguồn chất thải.

8. Động vật trung gian

          Các động vật trung gian như ruồi, muỗi, ve, mồng, bọ chét, chuột, mèo, gián, chim, rắn, heo rừng,… có khả năng mang mầm bệnh từ ngoài vào trại hoặc mang mầm bệnh từ chuồng này sang chuồng khác. Việc lan truyền mầm bệnh có thể trực tiếp (cắn, chích,… trực tiếp heo) hoặc gián tiếp (mang trùng trên cơ thể và gieo rắc khắp nơi). Việc kiểm soát một véc tơ nguy hiểm như vậy là một việc khó,tốn kém và mất thời gian. Để có thể tìm ra hướng di chuyển, số lượng, nơi làm tổ/ trú ngụ để có thể đưa ra giải pháp tiêu diệt.

Với mong muốn mang lại sự hài lòng cho quý khách khi mua hàng, chúng tôi có những quy định trong vận chuyển, nhằm đảm bảo rằng những sản phẩm quý khách mua là sản phẩm mà vừa ý nhất.

1. Chúng tôi sẽ được thực hiện và chuyển phát dựa trên mẫu khách hàng đã chọn. Trường hợp không có đúng sản phẩm Quý khách yêu cầu chúng tôi sẽ gọi điện xác nhận gửi sản phẩm tương tự thay thế.

2. Thời gian chuyển phát tiêu chuẩn cho một đơn hàng là 12 giờ kể từ lúc đặt hàng. Chuyển phát sản phẩm đến các khu vực nội thành thành phố trên toàn quốc từ 4 giờ kể từ khi nhận hàng, chuyển phát ngay trong ngày đến các vùng lân cận (bán kính từ 10km – 50km).

3. Các đơn hàng gửi đi quốc tế: không đảm bảo thời gian được chính xác như yêu cầu, không đảm bảo thời gian nếu thời điểm chuyển phát trùng với các ngày lễ, tết và chủ nhật tại khu vực nơi đến.

4. Trường hợp không liên lạc được với người nhận, người nhận đi vắng:

- Nếu chưa rõ địa chỉ chúng tôi sẽ lưu lại trong vòng 6 tiếng và liên lạc lại với người nhận, trong trường hợp ko liên lạc được đơn hàng sẽ bị hủy và không được hoàn lại thanh toán.

- Nếu địa chỉ là công ty, văn phòng, nhà ở… Chúng tôi sẽ gửi đồng nghiệp, người thân nhận hộ và ký xác nhận

- Để tại một nơi an toàn người nhận dễ nhận thấy tại nhà, văn phòng, công ty… Trường hợp này không có ký nhận.

5. Trường hợp người nhận không nhận đơn hàng:

- Chúng tôi sẽ hủy bỏ đơn hàng. Trường hợp này sẽ không được hoàn trả thanh toán.

6. Trường hợp không đúng địa chỉ, thay đổi địa chỉ:

- Không đúng địa chỉ: trường hợp sai địa chỉ chúng tôi sẽ lưu lại 6 tiếng và liên lạc với người gửi và người nhận để thỏa thuận về địa điểm, thời gian, nếu địa chỉ mới không quá 3km sẽ phát miễn phí. Trường hợp địa chỉ mới xa hơn 3km sẽ tính thêm phí theo quy định chuyển phát.

7. Trường hợp không tồn tại người nhận tại địa chỉ yêu cầu: đơn hàng sẽ được hủy và không được hoàn lại thanh toán.

8. Chúng tôi không vận chuyển sản phẩm đến các địa chỉ trên tàu hỏa, máy bay, tàu thủy, khu vực nguy hiểm, các khu vực cấm…

1. Đổi trả theo nhu cầu khách hàng (đổi trả hàng vì không ưng ý)

Tất cả mặt hàng đã mua đều có thể hoàn trả trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận hàng (trừ khi có quy định gì khác). Chúng tôi chỉ chấp nhận đổi trả cho các sản phẩm còn nguyên điều kiện ban đầu, còn hóa đơn mua hàng & sản phẩm chưa qua sử dụng, bao gồm:

- Còn nguyên đóng gói và bao bì không bị móp rách

- Đầy đủ các chi tiết, phụ kiện

- Tem / phiếu bảo hành, tem thương hiệu, hướng dẫn kỹ thuật và các quà tặng kèm theo (nếu có) v.v… phải còn đầy đủ và nguyên vẹn

- Không bị dơ bẩn, trầy xước, hư hỏng, có mùi lạ hoặc có dấu hiệu đã qua qua sử dụng

2. Đổi trả không vì lý do chủ quan từ khách hàng

2.1. Hàng giao không mới, không nguyên vẹn, sai nội dung hoặc bị thiếu

Chúng tôi khuyến khích quý khách hàng phải kiểm tra tình trạng bên ngoài của thùng hàng và sản phẩm trước khi thanh toán để đảm bảo rằng hàng hóa được giao đúng chủng loại, số lượng, màu sắc theo đơn đặt hàng và tình trạng bên ngoài không bị tác động.

Nếu gặp trường hợp này, Quý khách vui lòng từ chối nhận hàng và/hoặc báo ngay cho bộ phận hỗ trợ khách hàng để chúng tôi có phương án xử lí kịp thời. (Xin lưu ý những bước kiểm tra sâu hơn như dùng thử sản phẩm chỉ có thể được chấp nhận sau khi đơn hàng được thanh toán đầy đủ).

Trong trường hợp khách hàng đã thanh toán, nhận hàng và sau đó phát hiện hàng hóa không còn mới nguyên vẹn, sai nội dung hoặc thiếu hàng, xin vui lòng chụp ảnh sản phẩm gửi về hộp thư của chúng tôi để được chúng tôi hỗ trợ các bước tiếp theo như đổi/trả hàng hoặc gửi sản phẩm còn thiếu đến quý khách…

Sau 48h kể từ ngày quý khách nhận hàng, chúng tôi có quyền từ chối hỗ trợ cho những khiếu nại theo nội dung như trên.

2.2. Hàng giao bị lỗi

Khi quý khách gặp trục trặc với sản phẩm đặt mua của chúng tôi, vui lòng thực hiện các bước sau đây:

- Bước 1: Kiểm tra lại sự nguyên vẹn của sản phẩm, chụp lại ảnh sản phẩm xuất hiện lỗi

- Bước 2: Quý khách liên hệ với trung tâm chăm sóc khách hàng của chúng tôi để được xác nhận

- Bước 3: Trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận hàng, nếu quý khách được xác nhận từ trung tâm chăm sóc khách hàng rằng sản phẩm bị lỗi kỹ thuật, quý khách vui lòng truy cập ngay Hướng dẫn đổi trả hàng để bắt đầu quy trình đổi trả hàng

3. Phương thức hoàn tiền

Tùy theo lí do hoàn trả sản phẩm kết quả đánh giá chất lượng tại kho, chúng tôi sẽ có những phương thức hoàn tiền với chi tiết như sau:

- Hoàn tiền bằng mã tiền điện tử dùng để mua sản phẩm mới

- Đổi sản phẩm mới cùng loại

- Chuyển khoản qua ngân hàng theo thông tin của quý khách cung cấp

- Riêng đối với các đơn hàng thanh toán qua thẻ tín dụng quốc tế, chúng tôi sẽ áp dụng hình thức hoàn tiền vào tài khoản thanh toán của chủ thẻ

- Hoàn tiền mặt trực tiếp tại văn phòng

Mọi chi tiết hoặc thắc mắc quý khách vui lòng liên hệ với chúng tôi qua số điện thoại hỗ trợ hoặc để lại lời nhắn tại website. Xin chân thành cảm ơn.